Thanh tra các doanh nghiệp nợ đọng từ 3 tháng trở lên

Về diễn biến tình trạng nợ đọng BHXH, Phó Trưởng ban Thu (BHXH Việt Nam) Mai Đức Thắng cho biết, 5 tháng đầu năm, BHXH Việt Nam đã triển khai quyết liệt công tác thu, tuy nhiên tình trạng nợ đọng vẫn còn. Đến nay, số nợ đọng còn gần 5% số phải thu, giảm 1% so với cùng kỳ năm trước, song số tiền tuyệt đối vẫn tăng do số thu tăng; hiện tổng nợ đọng trên 10.000 tỷ đồng.

Ông Mai Đức Thắng phát biểu tại Hội nghị.

Để giải quyết tình trạng nợ đọng này, BHXH Việt Nam đang triển khai hàng loạt các giải pháp, trong đó có tiến hành thanh tra các doanh nghiệp có số nợ đọng từ 3 tháng trở lên. Đặc biệt, những doanh nghiệp nợ kéo dài từ 6 tháng trở lên, BHXH có thể tiến hành thanh tra đột xuất. Vừa qua, BHXH Việt Nam đã chính thức thanh tra tại 4 doanh nghiệp của Ninh Bình. Khi Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam ký quyết định thanh tra thì đã có 3 doanh nghiệp nộp tiền ngay, 1 doanh nghiệp có khó khăn nên đã báo cáo xây dựng lộ trình trả nợ.

Ông Mai Đức Thắng cũng cho biết, hiện nay, triển khai giải pháp phát triển BHXH tự nguyện đang là “vấn đề nóng”.  Triển khai trong 10 năm nhưng mới có hơn 300 nghìn người tham gia, số người tham gia còn ít. Một trong những nguyên nhân là tỷ lệ người lao động tại nông thôn tham gia thấp, chưa ổn định, người dân chưa có thói quen tham gia BH, trong đó có BHXH; do chính sách còn bất cập…Thời gian tới, BHXH sẽ tính toán điều chỉnh mở rộng quyền lợi, mở rộng đại lý thu tận thôn, bản và nhiều giải pháp khác nhằm phát triển BHXH tự nguyện…

Số người hưởng BHXH một lần đang gia tăng

Ông Lê Đình Quảng, Phó Trưởng Ban Quan hệ lao động (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cho biết, hiện số người hưởng BHXH một lần đang gia tăng, trong 5 tháng đầu năm 2018 có gần 300.000 người rút BHXH 1 lần, trong đó riêng tháng 5 có gần 60.000 người.

Ông Lê Đình Quảng phát biểu tại Hội nghị.

Theo ông Lê Đình Quảng, nguyên nhân khiến lao động nhận BHXH 1 lần gia tăng do bị mất việc, nhiều người phải nghỉ việc ở độ tuổi 35-40. Khi đời sống khó khăn, những lao động này không còn thiết tha với BHXH nên phải lĩnh BHXH 1 lần, tức là sau 1 năm nghỉ với mới lĩnh chế độ và sẽ không có lương hưu khi đến tuổi nghỉ hưu. Theo thống kê, mỗi năm đang có khoảng 700.000 người xin làm thủ tục BHXH hưởng chính sách trợ cấp 1 lần, đồng nghĩa với việc họ xin ra khỏi hệ thống BHXH.

Đáng lo ngại nhất hiện nay là tình trạng người lao động từ khoảng 35-40 tuổi bị sa thải. Đây cũng là vấn đề rất nóng xảy ra thời gian gần đây mà người lao động lẫn các nhà hoạch định chính sách, cơ quan bảo hiểm đều rất quan tâm.

Theo ông Lê Đình Quảng, các khảo sát của Tổng Liên đoàn lao động gần đây khẳng định việc sa thải người lao động từ trên 30 tuổi là có thật. Cụ thể còn được minh chứng qua số liệu của các trung tâm việc làm khi giải quyết trợ cấp thất nghiệp. Ví dụ như ở Hà Nội, theo hồ sơ, trong tổng số hơn 10.000 người lao động đi làm trợ cấp thất nghiệp thì trên 90% là người trên 35 tuổi.

Những người ở độ tuổi này khi thôi việc ở doanh nghiệp, khu vực có quan hệ lao động thì rất khó tìm việc ở nơi khác và thường là làm việc ở khu vực phi chính thức nên không có tiền để tiếp tục tham gia BHXH nên họ muốn nhận trợ cấp BHXH 1 lần. “Việc rút khỏi hệ thống BHXH sẽ tác động lớn đến chế độ an sinh sau này”, ông Lê Đình Quảng cho biết.

Còn theo ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, đây là vấn đề lo ngại, nếu người lao động ở lại hệ thống BHXH lâu hơn thì sẽ được hưởng quyền lợi tốt hơn.

Hướng tới mục tiêu an sinh xã hội bền vững

Các vấn đề liên quan đến Nghị quyết số 28-NQ/TW của Trung ương 7 về cải cách chính sách BHXH cũng được đông đảo các phóng viên, biên tập viên quan tâm. Phó Tổng Giám Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh, đại diện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, lãnh đạo một số đơn vị trực thuộc BHXH Việt Nam chia sẻ ý kiến làm rõ một số nội dung thuộc Nghị quyết như xây dựng hệ thống hưu trí đa tầng, điều chỉnh tuổi hưu, thời gian đóng, quy định đóng – hưởng BHXH bảo đảm...

Từ góc nhìn của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Phó Trưởng ban Quan hệ Lao động Lê Đình Quảng cho biết: Các định hướng cải cách chính sách BHXH trong Nghị quyết 28-NQ/TW về tổng thể đều đem lại lợi ích cho người lao động. Ngay cả với việc hạn chế việc nhận BHXH một lần cũng nhằm mục đích bảo đảm an sinh lâu dài cho người lao động khi về hưu. Tuy nhiên, để chính sách BHXH phát huy hiệu quả, cần sự tác động tích cực từ nhiều chính sách khác. Ví dụ như với việc hạn chế nhận BHXH một lần, cần xây dựng cơ chế để người lao động có việc làm bền vững hơn, tránh tình trạng như hiện nay khi không ít người lao động bị mất việc khi tuổi đã cao (trên 35 tuổi) rất khó để tìm việc trở lại và tiếp tục đóng BHXH theo diện bắt buộc. Bên cạnh đó, mức lương của đa số người lao động hiện nay chưa bảo đảm mức tích lũy nhiều, khi mất việc làm gần như không có khoản tiền dự trữ đủ lớn, vì vậy dễ có xu hướng nhận BHXH một lần để lo giải quyết các nhu cầu cuộc sống.

Quang cảnh Hội nghị.

Phó Tổng giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh khẳng định: 11 nội dung cải cách được tập trung thực hiện trong thời gian tới đề hướng tới mục tiêu ASXH bền vững. Do đó, những cải cách này đối với NLĐ sẽ mang lại lợi ích lâu dài và cho số đông.
Đại diện BHXH Việt Nam khẳng định, với trách nhiệm của cơ quan thực hiện chính sách, BHXH Việt Nam sẽ đảm bảo triển khai các nội dung cải cách này hiệu quả sau khi được luật hóa.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh nhấn mạnh, Chính phủ, các Bộ, ngành và BHXH Việt Nam sẽ quán triệt, xây dựng chương trình hành động từng bước cụ thể hóa Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH; từ việc xây dựng, hoàn thiện chính sách, cho đến công tác tổ chức thực hiện theo định hướng của Nghị quyết 28-NQ/TW sẽ bảo đảm quyền lợi BHXH, an sinh xã hội cho người dân hiệu quả hơn. Điều này được thể hiện rõ nhất với định hướng BHXH toàn dân, thời gian tới đây, các quy định cũng sẽ được xây dựng theo hướng mở, linh hoạt, hấp dẫn người dân tham gia BHXH nhiều hơn, bảo đảm để mọi người dân đều được bảo đảm an sinh ở mức tối thiểu trở lên.

Liên quan đến vụ việc một số bác sĩ làm việc ở Khoa sơ sinh và Khoa nội tổng hợp của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình đã lập khống hồ sơ bệnh án, nâng số ngày điều trị để hưởng khống hơn 700 triệu đồng tiền BHYT, Công an tỉnh Hòa Bình ra quyết định khởi tố 5 người về tội “Lạm dụng chức vụ quyền hạn khi thi hành công vụ”, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết, vụ việc đã được phát hiện từ tháng 1/2018. BHXH Việt Nam đang phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan và vụ việc đang trong quá trình điều tra để khởi tố. Để tăng cường quản lý, sử dụng Quỹ BHYT chặt chẽ, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH tỉnh Hòa Bình kiểm tra tất cả các hồ sơ thanh toán liên quan.

“Quan điểm của ngành BHXH nếu phát hiện bất cứ sai phạm nào có dấu hiệu hình sự, chúng tôi sẽ chuyển cơ quan chức năng để xử lý theo đúng quy định”, ông Đào Việt Ánh nhấn mạnh.

Phó Tổng Giám đốc Đào Việt Ánh cũng mong rằng, các biên tập viên, phóng viên sẽ tiếp tục đồng hành sát sao, nâng cao hiệu quả truyền thông từng bước đưa chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về BHXH, BHYT vào cuộc sống.