Ngày 06/01/2022 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 06/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 (sau đây gọi tắt là Đề án 06).

 Tính đến nay, Hệ thống của BHXH Việt Nam đã xác thực hơn 96,4 triệu thông tin nhân khẩu trong cơ sở dữ liệu (CSDL) do BHXH Việt Nam quản lý, trong đó có khoảng 86,7 triệu người đang tham gia, thụ hưởng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), chiếm 97,6% tổng số người tham gia (không bao gồm lực lượng vũ trang, thân nhân quân đội) với CSDL quốc gia về dân cư; 100% cơ sở KCB BHYT đã triển khai khám chữa bệnh (KCB) BHYT bằng căn cước công dân (CCCD) gắn chip (đáp ứng yêu cầu tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng số định danh cá nhân/CCCD), có hơn 77 triệu lượt tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng số định danh cá nhân/CCCD thành công phục vụ làm thủ tục KCB BHYT. Với việc triển khai KCB BHYT bằng CCCD, người bệnh BHYT chỉ cần sử dụng CCCD để làm thủ tục KCB, giúp đơn giản hóa thủ tục, tiết kiệm thời gian cho cả người bệnh và cán bộ y tế, cơ quan BHXH cũng tiết kiệm được chi phí in ấn và phát hành thẻ BHYT; BHXH Việt Nam đã hoàn thành việc tích hợp cung cấp 03 DVC trực tuyến theo Quyết định số 422/QĐ-TTg ngày 04/4/2022 của Thủ tướng Chính phủ lên Cổng DVC quốc gia. Bao gồm: DVC "Đăng ký tham gia đóng BHXH tự nguyện" (bao gồm: đăng ký tham gia BHXH tự nguyện lần đầu; chuyển từ tham gia BHXH bắt buộc sang tham gia BHXH tự nguyện; tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện theo phương thức và mức đóng đã đăng ký; đăng ký lại phương thức đóng và mức thu nhập tháng làm căn cứ đóng BHXH tự nguyện.

Hình ảnh rà soát, cập nhật CCCD của người tham gia BHXH, BHYT tại cơ quan Công an tỉnh

Thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 22/01/2020 về việc phê duyệt Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030: “Đẩy mạnh thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH không dùng tiền mặt qua hệ thống ngân hàng”; Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 về việc phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025: “60% số người hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp trên địa bàn đô thị được chi trả thông qua các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.” Để thực hiện chỉ tiêu giao, BHXH Việt Nam đã nỗ lực thực hiện các giải pháp như: Ban hành Kế hoạch số 1823/KH-BHXH ngày 09/6/2020 về việc “Đẩy mạnh thực hiện chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp thất nghiệp (TCTN) không dùng tiền mặt qua hệ thống ngân hàng từ năm 2020 đến năm 2025”; Hàng năm thực hiện giao chỉ tiêu vận động, khuyến khích người nhận các chế độ BHXH, TCTN qua phương thức thanh toán không dùng tiền mặt khu vực đô thị cho BHXH các tỉnh, thành phố, trong đó có đưa ra các giải pháp để BHXH các tỉnh thực hiện phát triển số người nhận các chế độ BHXH, TCTN qua phương thức thanh toán không dùng tiền mặt như: Tham mưu với UBND các tỉnh, thành phố ban hành văn bản chỉ đạo các đơn vị có liên quan trên địa bàn tỉnh, thành phố phối hợp, lồng ghép tuyên truyền chủ trương của Chính phủ, của Ngành; tăng cường công tác tuyên truyền, đổi mới phương pháp, hình thức tuyên truyền; phân tích, xác định nhóm người hưởng tiềm năng; phối hợp với Trung tâm dịch vụ việc làm, các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn hướng dẫn người lao động khai báo thông tin tài khoản để nhận chế độ qua tài khoản cá nhân ngay từ khi lập hồ sơ đề nghị hưởng các chế độ BHXH, TCTN,… Đến nay, có khoảng trên 64% số người hưởng nhận các chế độ BHXH, TCTN qua tài khoản cá nhân tại khu vực đô thị, tăng khoảng 3% so với năm 2022 (vượt 4% chỉ tiêu giao tại Quyết định số 1813/QĐ-TTg ngày 28/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ). Ngày 22/3/2024, BHXH Việt Nam và Bộ Công an đã thống nhất ban hành quy trình phối hợp triển khai thực hiện phát triển thanh toán không dùng tiền mặt trong công tác chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH trên nền tảng CSDL quốc gia về dân cư (Văn bản số 2286/C06-TCKT) nhằm vận động, tuyên truyền người dân nhận lương hưu, trợ cấp BHXH qua phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, kết hợp xác minh, làm sạch dữ liệu người hưởng.

BHXH Việt Nam đã phối hợp thành công việc cung cấp thông tin sổ BHXH lên ứng dụng VneID đồng thời phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội (Cục C06) - Bộ Công an thực hiện điều chỉnh, nâng cấp ứng dụng VssID đáp ứng yêu cầu kết nối, tích hợp tài khoản VNeID với ứng dụng VssID.

Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông, tính đến ngày 14/4/2024, số lượng người đang tham gia BHXH, BHYT, BHTN đã đồng bộ với CSDL quốc gia về dân cư là 532.823 người/ 550.847 người dân (đạt tỷ lệ 96,7%); Số lượng người chưa đồng bộ với CSDL quốc gia về dân cư là 18.024 người (trong đó: người chưa có số ĐDCN là 18.659; người có số ĐDCN nhưng chưa được đồng bộ là 849 người, số liệu thống kê trên phần mềm Hệ thống Quản lý Thu, Sổ thẻ TST). 100% cơ sở KCB BHYT trên địa bàn tỉnh đã triển khai KCB BHYT bằng CCCD gắn chip (đáp ứng yêu cầu tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng số định danh cá nhân/CCCD); có 518.661 lượt tra cứu thông tin thẻ BHYT bằng số định danh cá nhân/CCCD với 415.761 lượt tra cứu thành công phục vụ làm thủ tục KCB BHYT; số người hưởng nhận trợ cấp BHXH, BHTN qua thẻ ATM bình quân đạt 86%, trong đó: chi trả lương hưu và các khoản trợ cấp BHXH hàng tháng qua thẻ ATM đạt 52% trên tổng số người hưởng (Trong đó chi trả qua ATM tại tháng 4/2024 là 3.267 người; chi qua tiền mặt 3.046 người); Trợ cấp BHXH 1 lần đạt 98% trên tổng số người hưởng (Trong đó số người hưởng nhận chi trả qua ATM là 774 người, chi trả qua tiền mặt là 12 người); Trợ cấp Bảo hiểm thất nghiệp đạt 100% trên tổng số người hưởng (Trong đó số người hưởng chi trả tại tháng 4/2024 qua ATM là 659 người); Chi trả ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe đạt 100% chi trả qua ATM.

Đề tiếp tục thực hiện Đề án 06 đạt kết quả cao hơn trong thời gian tới, BHXH Việt Nam đề nghị các bộ, ngành liên quan tiếp tục quan tâm, phối hợp: Bộ Công an Hướng dẫn, hỗ trợ các giải pháp kỹ thuật nhằm triển khai chia sẻ thông tin, dữ liệu cá nhân từ các CSDL quốc gia, CSDL chuyên ngành đảm bảo tuân thủ đúng quy định tại Nghị định số 13/2023/NĐ-CP ngày 17/4/2023 của Chính phủ quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân và các quy định pháp luật có liên quan khác để các Bộ, Ngành, địa phương thực hiện thống nhất, đúng quy định. Tiếp tục phối hợp với BHXH Việt Nam chỉ đạo triển khai rà soát, cập nhật, xác thực thông tin số định danh cá nhân/CCCD của người tham gia BHXH, BHYT, BHTN với CSDL quốc gia về dân cư. Chia sẻ thông tin công dân đang hưởng các chế độ BHXH, BHTN đi định cư ở nước ngoài, xuất cảnh trái phép, bị tuyên bố mất tích để phục vụ giải quyết các chế độ BHXH, BH thất nghiệp cho người lao động theo quy định của Luật BHXH; Bộ Thông tin và truyền thông: tiếp tục hỗ trợ BHXH Việt Nam trong việc thực hiện công tác đảm bảo an toàn thông tin mạng. Tham mưu cho Chính phủ ban hành cơ chế, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ chuyên trách CNTT, chuyển đổi số trong các cơ quan nhà nước. Có giải pháp để phổ cập chữ ký số cá nhân (ký số trên thiết bị di động) cho người dân để đẩy mạnh triển khai các DVC trực tuyến có yêu cầu người nộp hồ sơ thực hiện ký số (như DVC "Giải quyết hưởng BHXH một lần (thuộc nhóm áp dụng thí điểm xác thực chữ ký số được tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động để phục vụ cung cấp DVC trực tuyến)" do Thủ tướng Chính phủ giao BHXH Việt Nam triển khai); Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội: Chia sẻ dữ liệu người thuộc hộ nghèo, cận nghèo, nông - lâm - ngư nghiệp để đối soát, xác thực khi thực hiện các DVC trực tuyến. Báo cáo, trình Chính phủ để trình Quốc hội sửa đổi Luật BHXH, bổ sung quy định cơ quan BHXH được phép chi trả thông qua tài khoản tiền gửi của người hưởng mở tại ngân hàng nước ngoài và hướng dẫn cụ thể để cơ quan BHXH có cơ sở tổ chức thực hiện. Hoàn thiện cơ sở dữ liệu về BHTN và kết nối, liên thông với cơ quan BHXH (trong đó thực kiện ký số các quyết định hưởng BHTN chuyển sang cơ quan BHXH) nhằm cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả trong tổ chức triển khai DVC Giải quyết hưởng trợ cấp thất nghiệp trên Cổng DVC quốc gia; Ngân hàng Nhà nước: Chỉ đạo các ngân hàng thương mại có cơ chế ưu đãi lâu dài (miễn, giảm các loại phí dịch vụ) cho người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp thất nghiệp; có kế hoạch nâng cấp hạ tầng dịch vụ, số lượng, chất lượng hệ thống ATM, sớm triển khai mô hình đại lý ngân hàng, mở rộng triển khai trang bị máy CRM (máy ATM có chức năng hỗ trợ rút tiền bằng CCCD gắn chip) để tăng cường các điều kiện đẩy nhanh phát triển thanh toán không dùng tiền mặt theo chủ trương của Chính phủ. Có hướng dẫn xử lý đối với trường hợp phải thu hồi số tiền đã chi vào tài khoản ATM của người hưởng đã từ trần không còn được nhận lương hưu, trợ cấp BHXH. Báo cáo Chính phủ kiến nghị quy định bắt buộc đối với người lao động trong các doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, hợp tác xã, hộ gia đình sản xuất kinh doanh,...; người hưởng chính sách an sinh xã hội vùng đô thị nhận tiền qua tài khoản cá nhân; Bộ Tư pháp: chia sẻ dữ liệu khai sinh, dữ liệu khai tử do Bộ Tư pháp quản lý cho BHXH Việt Nam để phục vụ các nghiệp vụ của ngành BHXH Việt Nam và thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến BHXH, BHYT, BHTN theo quy định hiện hành./.